شاید چند سال پیش که زندهیاد سعید تشکری به همراه چند تن از دوستان داستاننویس خراسانیاش پیشنهاد راهاندازی جایزه داستان حماسی را مطرح کرد، کمتر کسی فکرش را میکرد که این جایزه ادبی پس از چهار دوره توجه نویسندگانی از ایران و دیگر کشورها را به خود جلب کند. شامگاه یکشنبه، همزمان با برگزاری آیین پایانی جایزه ملی داستان حماسی، سخنرانان این رویداد ادبی ضمن گرامیداشت یاد و خاطره زندهیاد تشکری به این نکته مهم اذعان کردند که این جایزه، امروز در جایگاهی فراتر از انتظارها ایستاده و باید زمینهسازی ادامهدار بودن آن توسط مسئولان و نویسندگان فراهم شود.
مجید عسکری، رئیس حوزه هنری خراسان رضوی در ابتدای این مراسم، ضمن تشریح عملکرد این جایزه ادبی در ادوار مختلف گفت: امروز این جایزه به چهارمین دوره خود رسیده است و ما شاهد تکامل و بلوغ این آیین باشکوه هنری هستیم. در شرایط امروز بیش از هر دورهای نیاز به تولید و خلق آثاری بر پایه حماسه احساس میشود. امروز علاوه بر تولید آثار داستانی در حوزه حماسه باید در دیگر رشتههای هنری نیز جدیتر از گذشته به خلق این آثار بپردازیم. ما از همه هنرمندان دعوت میکنیم در این مسیر ما را یاری کنند.
به گزارش خراسان، پس از سخنرانی مجید عسکری، محمدرضا شرفی خبوشان دبیر این دوره جایزه ملی داستان حماسی در تشریح آثار رسیده به این رویداد ادبی گفت: جایزه ملی داستان حماسی جایزهای ترویجی، تحقیقی، کشاف و کنشگر است. بررسی و نگرش عمیق در هزاران اثر این چهار دوره نشان میدهد که داستان حماسی میتواند بر این محورها قوام و دوام یابد و اثربخش باشد. تمرکز نویسنده بر قهرمانان شناختهشدهای که مردم شناخت پیشینی از آنها دارند، انتخاب روایت قهرمانانی که مردم، آنها را باور دارند و به آنها ایماندارند، وقوف به تفاوت یاغی و قهرمان و نمایش بروز شخصیتی که به دفاع از حاکمیت ملی و تقویت نظم و قوام نهاد و حفظ ناموسش و دین و سرزمینش به پا میخیزد.
وی افزود: نمایش خط ارتباطی اقوام، به غیرت، بازبینی و بازخوانی و غور در زیست، زمانه و نحوه کنشگری قهرمانهای دوران تاریخی و بهویژه عصر حاضر و همچنین تلاش برای ارائه بهترین روایت ماندگار از عمل حماسی آنان، ایجاد زمینهای برای خروج قهرمانان امروزی از متن گزارشها و اخبار و خاطرات روزمره و ورود و جلوهگری آنان در اثری فاخر و مانا ازجمله ویژگیهای آثار رسیده به این جایزه ملی است.
وی افزود: بسیاری از نویسندگان و شمار آثار رسیده به دبیرخانه اینگونه مینماید که این جایزه ملی، نبض روایتگری حماسه را به دست گرفته و دریچهای برای تابش نور انباشته از پس بیشمار وقایع حماسی ایرانزمین را بهسوی ما گشوده است.
شرفی خبوشان تصریح کرد: بروز آثار درزمینه حماسههای دینی، تاریخی و بومی نشان داده است که هدفگذاری، جهتدهی و تشخیص این جایزه ملی در جهت تشویق به تولید آثار فاخر حماسی بهجا و موفق بوده است. چهار دوره برگزاری چنین جایزهای مسیری را برای ما روشن کرده که به ضرورتهای ادامه آن باید واقف باشیم. غفلت درزمینه ادامه قطعی این مسیر، خطایی فرهنگی است؛ زیرا ممکن است تاریخ و آیندگان از بیتوجهی به چنین دستاوردی ملامتگر ما باشند.
ابوالقاسم فردوسی به دلیل حماسهپردازیهای شکوهمندش در شاهنامه که بسیاری از آنها بر اساس مستندات تاریخی سروده شده، زبانزد خاص و عام است. مسئولان برگزاری جایزه ملی داستان حماسی با اشراف بر همین موضوع، بخش ویژهای در جایزه ملی داستان حماسی با نام «نشان دستار فردوسی» گنجاندهاند.
در آیین پایانی این رویداد، نشان «دستار فردوسی» به حسن حمید شرکتکننده فلسطینی این رقابت ادبی تقدیم شد. حسن حمید نویسندهای است که تا امروز رمانهای فراوانی با موضوع مقاومت نوشته و به دلیل انتشار همین رمانها مجبور به کوچ از وطنش به کشور سوریه شده است. اگرچه این نویسنده به دلیل ناامنیهای ادامهداری که همچنان جان او و خانوادهاش را تهدید میکند، امکان حضور در آیین پایانی چهارمین جایزه ملی داستان حماسی را پیدا نکرد، اما در قالب پیام مفصلی به دلایل اهمیت پرداختن به موضوعات حماسی در داستان اشاره و از نویسندگان ایرانی درخواست کرد با تمام توان به تولید آثار در این زمینه ادامه دهند.
در پایان این مراسم برگزیدگان دو بخش رمان و داستان کوتاه به شرح زیر اعلام شدند.
اسامی برگزیدگان جشنواره در بخش رمان:
نفر اول امیرحسین دارابی از تهران با داستان «مرد، نامرد، ترسو»، موفق به کسب دیپلم افتخار و جایزه ۱۵۰ میلیون تومانی شد.
نفر دوم امیرحسین روح نیا از خراسان رضوی با داستان «بازمانده»، برنده دیپلم افتخار و جایزه ۱۰۰ میلیون تومانی شد.
نفر سوم مهرداد صدقی از خراسان شمالی با داستان «لعبتکان»، دیپلم افتخار و جایزه ۵۰ میلیون تومانی را کسب کرد.
در بخش داستان کوتاه، بدون درنظر گرفتن رتبه، به هر یک از برگزیدگان مبلغ ۲۰ میلیون تومان اهدا شد. اسامی برگزیدگان به شرح زیر است:
- آناهیتا برزویی با داستان «میانداران» از کرمانشاه
هدی حشمتیان با داستان «آب سیاه» از کرمانشاه
- قدسی خان بابایی با داستان «پل» از قم
- محمدرضا زروندی با داستان «علی قره پاچناری» از قم
- فریبا مرادی با داستان «شراب طهور» از اصفهان