مریم صدر: کودکان ذاتا هنرمند هستند/ علاقه مهمتر از استعداد است

به گزارش واحد خبر روابط عمومی حوزه هنری خراسان رضوی، پاتوق نقاشی کودک حوزه هنری خراسان رضوی با هدف شناسایی و پرورش استعدادهای کودکان از سال 1394 و به مربی‌گری مریم صدر از نقاشان و مدرسان باتجربه این عرصه در حال برگزاری است و تاکنون 3 نمایشگاه  مختلف از آثار هنرجویان جوان این پاتوق برگزار شده و با استقبال خوب هنردوستان و عموم مردم روبه روشده است.

برگزاری نمایشگاه گروهی نقاشی کودک درسال٩٥ باعنوان شاپرک، نمایشگاه نقاشی کودک ٨هنرمند ٨اثر باموضوع زلزله کرمانشاه سال٩٦وفروش اثاربه نفع کودکان زلزله زده، نمایشگاه نقاشی کودک باموضوع داستانهای شاهنامه باعنوان حماسه نگاران کوچک اردیبهشت٩٨، برگزاری دونمایشگاه انفرادی و٥نمایشگاه گروهی طراحی ونقاشی و مدرس نقاشی کودک فرهنگسرای جهاددانشگاهی از جمله دیگر فعالیت‌های این بانوی هنرمند است. 

 در همین راستا گفت‌وگویی با خانم صدر درباره شیوه کار پاتوق و برنامه‌های آینده آنان ترتیب دادیم که در ادامه می‌خوانید:

پاتوق نقاشی کودک چطور تشکیل شد و آشنایی و همکاری شما با حوزه هنری خراسان رضوی به چه صورت شکل گرفت؟

من پس از فارغ‌التحصیلی در از دانشگاه در رشته نقاشی تجربه کار در مهدکودک‌ها به عنوان مربی نقاشی و سفالگری را داشتم و در جلسات پاتوق کاریکاتور و نقاشی حوزه هنری خراسان رضوی با همراهی آقای محسن اسدی و گروهشون شرکت می‌کردم. تابستان سال 94 حوزه هنری استان نهضتی با عنوان «بر مدار ولایت» را دنبال کردند که در جریان آن جمعی از مربیان نقاشی در راستای کشف استعدادهای کودکان و نوجوانان به مناطق محروم و حاشیه شهر مشهد رفتند که من نیز یکی از مربیان بودم و قرار شد پس از آن دوره در مجموعه حوزه هنری خراسان رضوی برای این استعدادها کارگاه آموزشی برگزار شود که مسئولیت آن را برعهده گرفتم و تا بهمن ماه آن سال ادامه داشت و پس از آن تصمیم بر این شد که پاتوق نقاشی کودک حوزه هنری خراسان رضوی رسما تشکیل شود.

تاکنون چه برنامه‌ها و نمایشگاه‌هایی را با حضور هنرجویان پاتوق نقاشی کودک برگزار کردید؟

اولین نمایشگاه آثار این بچه‌ها در سال 95 با موضوع «داستان‌های قرآنی» برپا شد و پس از آن بدون وقفه و هرهفته کار را دنبال کردیم. در این راستا سال 96 نمایشگاهی از آثار هنرجویان پاتوق در سینما هویزه برگزار شد و عواید حاصل از فروش نقاشی‌های بچه‌ها به کودکان زلزله زده کرمانشاه اهدا شد. امسال نیز در اردیبهشت ماه نمایشگاهی با عنوان «حماسه‌نگاران کوچک» و با موضوع داستان‌های شاهنامه فردوسی در نگارخانه اشراق حوزه هنری خراسان رضوی برپا شد که حاصل یک سال و نیم مطالعه و تمرین بچه‌ها بود. اوایل دغدغه خودم بود که روی این موضوع در پاتوق کار کنیم و داستان‌های شاهنامه را در کلاس برای بچه‌ها میخواندم کم کم خودشان هم علاقه‌مند شدند، کتاب می‌خواندند و اتود میدند. در حال حاضر هرکدام از بچه‌ها یکی از اسطوره‌ها و شخصیت‌های شاهنامه را انتخاب کرده و زندگی‌اش را مطالعه می‌کنند. قرار است هرکدام از بچه ها 5 تا 7 اثر تولیدکنند و نمایشگاهی از این آثار برپا شود. کلاس‌های ما هرهفته عصر پنجشنبه برگزار میشود و درحال حاضر اعضای ثابت پاتوق 7 نفر و در رده سنی 5 تا 14 سال هستند و بسیار خوشحال میشوم اعضای جدیدی نیز به ما بپیوندند.

روش تدریس و برقراری ارتباط شما با بچه‌ها در پاتوق نقاشی کودک چگونه است؟ چه هدف  رویکری را مدنظر دارید؟

هدف اصلی ما در این کارگاه این است که بچه‌ها حتما باید مطالعه داشته باشند و با یک پیشینه ذهنی قلم در دست بگیرند و اثری را به تصویر بکشند. داستان‌ها و فضاهای بسیاری در فرهنگ ما وجود دارد که میتوان برای نقاشی و تصویرسازی از آنها استفاده کرد. بنابراین برای گسترش مطالعات و سواد بصری بچه‌ها از کتاب‌های نگارگری قدیمی استفاده کردیم و اکنون نیز کتاب‌های مصور با موضوع نقشه قالی‌ها و فرش‌های ایرانی در اختیارشان گذاشتیم تا با فرهنگ اصیل ایرانی آشنا شوند که تاثیر خوبی داشته و به طرز زیرکانه‌ای از آنها بهره گرفته و با ذوق و احساس خودشان تلفیق می‌کنند. درواقع در این پاتوق سعی داریم که مطالعه بصری بچه‌ها افزایش یابد، با همدیگر ارتباط خوب و تبادل نظر داشته باشند، با نقاشان بزرگ تاریخ آشنا شوند و سبک‌ها و فضاهای مختلف رابشناسند و تجربه کنند تا در نهایت آنچه را که میخواهند و دوست دارند از دل آن بیرون بکشند.  

بسیاری از بچه‌های امروز به شخصیت‌های کارتون‌های غربی علاقه دارند درحالی که اگر با شخصیت‌های داستانهای کهن ایرانی آشنا شوند نیز برایشان جذاب است من در پاتوق ابتدا برای بچه‌ها داستان‌های شاهنامه را سرکلاس می‌خواندم و پس از مدتی خودشان مشتاقانه به دنبال کتاب‌های بیشتر رفتند از طرف دیگر دیدن آثار مختلف و مطالعه، بسیار بیشتر از تمرین صرف به پیشرفت هنرجویان کمک می‌کند.

مهم‌ترین تفاوت و وجه تمایز نقاشی کودکان با دیگر سنین را در چه می‌بینید و بنظر شما چه مقوله‌ای برای پیشرفت کودک در رشته‌های هنری اهمیت داشته و اولویت بیشتری دارد؟

آنچه نقاشی‌های کودکان را متمایز می‌کند «صداقت» آنان است؛ کودک هرچه در درون خود دارد را به تصویر میکشد و بخاطر همین صادق بودن آنها است که «لبخند» اولین واکنش همه ما به نقاشی یک کودک است.

 بنظر من کودکان ذاتا و بالفطره هنرمند هستند و ما فقط باید ابزار و فضای لازم برای کسب سواد بصری را در اختیار آنان قرار داده و روحیه کنجکاوی آنها را پرورش دهیم. درواقع در عرصه هنر و به ویژه نقاشی بنظرم «علاقه» بسیار مهمتر از «استعداد» است چون صرف داشتن استعداد ممکن است کودک را فریب بدهد بدین معنی که همه به او میگویند چقدر نقاشی‌ات خوب است و همین مسئله احتمال دارد سبب درجا زدن کودک شود اما اگر علاقه‌مند باشد و پشتکار داشته باشد با تمرین و مطالعه مستمر حتما پیشرفت می‌کند درحالی که من استعدادهایی را دیدم که به دلیل نداشتن تمرین، تغییری نکردند و در همان سطح قبل باقی ماندند.

در پایان، مهم‌ترین دغدغه شما به عنوان یکی مربی نقاشی کودک چیست و چه خواسته‌ها و پیشنهاداتی در اینباره دارید؟

مهمترین دغدغه من سیستم آموزشی غلط ماست؛ چرا باید بچه‌های ما 12 سال در مدارس وقت خود را در حالی بگذرانند که تقریبا خبری از پرورش نیست و آموزش هم معطوف می‌شود به دروس نظری، کلاسهای کنکور و کتاب‌های تقویتی. امسال قرار بود در یک دبیرستان، تدریس هنر داشته باشم اما معاون آن مدرسه گفت ما فقط 45 دقیقه در هفته را به درس هنر اختصاص دادیم و من مخالفت کردم چون این 45 دقیقه هیچ خروجی برای بچه‌ها ندارد. نباید یک درس بخاطر درس دیگری سرکوب شود. فرض کنیم نیمی از دانش‌آموزان ما به ریاضی علاقه دارند و باید برای ریاضیات وقت بیشتری گذاشت اما تکلیف آن نیمه دیگر چه می‌شود؟  دریافت نهایی دانش آموزان از سیستم آموزشی باید سبب شود که آنچه به آن علاقه دارند را بشناسند و در آنها پرورش یابد. اما اکنون بسیاری از بچه ها در مدارس ما فقط منتظرند زودتر زنگ اخر بخورد و به خانه بروند و هیچ شور و ذوقی ندارند درحالی که میشود از معلمان خلاقی بهره گرفت که همین دروس ریاضی، فیزیک و.. را به صورت کاربردی و حتی تلفیقی با هنر به دانش آموزان بیاموزند.  معتقدم آشنایی با طراحی و نقاشی سبب می‌شود دید بچه ها وسیع و قوی شود و خوب دیدن را بیاموزند و یادگیری مهارت خوب دیدن، می‌تواند به مهندسی میخواهد سازه‌ای را طراحی کند، پزشکی که با بدن انسان سروکار دارد و... کمک کند که در کارش موفق باشد در مجموع فکرمیکنم هر فردی به دنبال هر کاری که برود اگر درکنارش از شاخه‌ای از هنر را نیز بیاموزد در پیشرفت  و موفقیت هرچه بیشترش بسیار تاثیرگذار است.